ارزیابی جامع دقت مدل رقومی ارتفاعی GDEM V2

مدل‌های رقومی ارتفاعی، یکی از مهمترین داده‌های مکانی در کاربردهای مختلف از قبیل مطالعات هیدرولوژیکی، نقشه‌برداری توپوگرافی، تصحیح هندسی تصاویر، استخراج پارامترهای سطح زمین، مدیریت بلایای طبیعی و غیره هستند. مدل‌های رقومی ارتفاعی می‌توانند از طریق روش‌های مختلف و با دقت‌های ارتفاعی متفاوت به دست آیند. در روش‌های فتوگرامتری، این داده‌ها از زوج تصاویر ماهواره‌ای طی پردازش‌های زیادی حاصل می‌شوند. نسخه دوم مدل رقومی ارتفاعی جهانی به نام GDEM V2 مبتنی بر تصاویر ماهواره‌ای ASTER با قدرت تفکیک مکانی یک ثانیه کمانی است. تا کنون تحقیقات متعددی در کشورهای مختلف به منظور ارزیابی کیفی و تعیین پارامترهای دقت این مدل در مقایسه با سایر مدل‌های رقومی ارتفاعی مرجع و یا نقاط کنترل زمینی انجام پذیرفته است. در این مقاله، نتایج حاصل از ارزیابی دقت GDEM V2 با مدل رقومی ارتفاعی SRTM و یک مدل رقومی ارتفاعی محلی مربوط به منطقه‌ای در جنوب غربی ایران ارائه گردیده است. پارامترهای دقت برای ارزیابی اختلاف ارتفاع بین هر دو مدل رقومی ارتفاعی، بر اساس شاخص‌های متداول (میانگین خطا، جذر میانگین مربعات خطا ، انحراف استاندارد) و شاخص‌های پایدار (میانه، انحراف مطلق نرمال‌ شده‌ی میانه (NMAD)، چندک‌های نمونه) محاسبه می‌شوند. نتایج حاصل شده، وجود یک بایاس ارتفاعی منفی در حدود 5/4- متر و 8/2- متر را در مدل GDEM V2 به ترتیب نسبت به دو مدل SRTM و مدل محلی نشان می‌دهند. علاوه براین میانه خطای GDEM V2 نسبت به مدل محلی برابر 7/3- متر است که از میانه‌ی خطای این مدل نسبت به SRTM کمتر است (6- متر). جذر میانگین مربعات خطای اختلاف ارتفاعات در GDEM V2 نسبت به دو مدل SRTM و مدل محلی با هم برابر و حدود 3/8 متر است با این حال انحراف معیار خطای بین دو مدل GDEM V2 و مدل محلی کمی بیشتر از GDEM V2 و SRTM است. برای مقایسه‌ی بهتر دقت داده‌ها، از فاکتور NMAD استفاده می‌شود که مقدار آن برای مدل GDEM V2 نسبت به دو مدل محلی و SRTM به ترتیب 5/5 و 9/5 متر است. همچنین حدود 68% خطاهای مدل GDEM V2 در مقابل مدل محلی در بازه‌ی 0 تا 5/7 متر قرار دارد این در حالی است که این بازه برای اختلاف ارتفاع دو مدل GDEM V2 و SRTM برابر 0 تا 9 متر است.